Ma’lumki, 2018 yil 5 martda O‘zbekiston Prezidenti “O‘zbekiston Respublikasi fuqarolarining vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun respublika tashqarisiga transportda chiqish vaqtida xavfsizligini ta’minlash chora-tadbirlari to‘g‘risida” Prezident Qarorini imzoladi. Unga ko‘ra mehnat migrantlari uchun imtiyozli biletlar maxsus kassalar orqali sotiladi. 

2018 yil 1 apreldan boshlab “O‘zbekiston temir yo‘llari” AJ va O‘zbekiston havo yo‘llari” MAK vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun respublikadan tashqariga chiqayotgan fuqarolarga platskart va umumiy vagonlarga temir yo‘l chiptalari hamda iqtisodiy (ekonom) klass aviachiptalar narxlariga 20 foizgacha chegirma taqdim etadi, temir yo‘l va aviachipta xarid qilish xarajatlarini qisman qoplash uchun 300 ming so‘m miqdorda beg‘araz to‘lov bir yilda bir marta amalga oshiriladi. Imtiyozli biletlarni sotish tartibi 2018 yil 5 martdagi 3584-sonli Prezident Qarori bilan tasdiqlangan Tartibga ko‘ra amalga oshiriladi. 

Imtiyozli biletni qanday sotib olish mumkin? 

Ma’lumki, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligining tuman (shahar) Bandlikka ko‘maklashish markazlari tuzilmasida umumiy 300 shtat birligida vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun respublika tashqarisiga chiqayotgan fuqarolar bilan ishlash sektorlarini tashkil etiladi. Sektorlar xodimlari uyma-uy yurib vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun respublika tashqarisiga chiqib ketishni rejalashtirayotgan fuqarolarni aniqlaydi hamda ular bilan chet elga xavfsiz chiqish va imtiyozli tariflarda temir yo‘l va aviachiptalar sotuvi mexanizmi masalalari bo‘yicha axborot-tushuntirish va targ‘ibot ishlarini amalga oshiradi. 

Potensial mehnat migrantlari temir yo‘l va aviachiptalarni imtiyozli tariflarda xarid qilish oldidan vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun respublikadan tashqariga chiqayotgan fuqarolarni imtiyozli tariflarda chipta taqdim etishning shaffofligini ta’minlash maqsadida Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi elektron ma’lumotlar bazasiga ro‘yxatga olinadi. 

Tashqi mehnat migratsiyasiga murojaat qilish kunida fuqaro ma’lumotlar bazasida bo‘lg‘usi ish joyi, yo‘l marshruti va ketish istagidagi sanasi ko‘rstailgan holda qayd etiladi. 

Agentlik o‘sha kuniyoq fuqaro haqidagi ma’lumotlarni valyuta hisobi ochish uchun va maxsus “VISA-migrant” kartalari berish uchun “Aloqabank”ga va agentlik qoshidagi temir yo‘l chiptalari va aviabiletlarni bronlash hamda sotishga ixtisoslashgan kassalarga yo‘llaydi. 

Kassa bir ish kuni ichida bilet bron qilish uchun “O‘zbekiston temir yo‘llari” yoki “O‘zbekiston havo yo‘llari”ga buyurtma beradi. Yo‘lovchi tashuvchi bir ish kuni ichida biletni bronlashi lozim. 

Bronlashga oid ma’lumotlarni olgach, kassa ikki ish kuni ichida fuqaroni bilet sotiladigan manzil va ketish sanasi haqida xabardor qiladi. 

Ma’lumotlarni olgan O‘zbekiston fuqarosi ixtisoslashgan kassaga murojaat qiladi, kassa o‘sha kuniyoq imtiyozli bilet (20% chegirmali) va 300 ming so‘mli chegirmani hisobga olgan holda bilet sotishi shart. “Aloqabank” mehnat migrantiga bir ish kuni ichida valyuta hisob raqami ochadi va VISA-migrant plastik kartasini beradi. Karta minimal komissiyaga va nolli sug‘urta depozitiga ega bo‘ladi. 

Umumiy jamlanganda, tasdiqlangan sxemaga ko‘ra, imtiyozli biletni rasmiylashtirishga yetti ish kunidan ko‘p vaqt ketmasligi lozim. 

“O‘zbekiston temir yullari”da vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun respublikadan tashqariga chiqayotgan fuqarolarga platskart va umumiy vagonlarga temir yo‘l chiptalari hamda “O‘zbekiston havo yo‘llari”ning iqtisodiy (ekonom) klass aviachiptalar narxlariga 20 foizgacha chegirma tegishlidir. Ma’lumki,  Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 23 fevraldagi 42-raqamli Qarori bilan avia va temir yo‘l chiptalariga imtiyozli tariflar joriy etilgan. 

Ko‘rinib turganidek, mehnat migranti mazkur temir yo‘l yoki aviabiletni 20% chegirma bilan va yana 300000 so‘m arzonga olishi mumkin. 

Bilet sotib olish jarayoni mobaynida hayot va sog‘liqni sug‘urtasini rasmiylashtirish ham mumkin. Bundan tashqari, milliy yo‘lovchi tashuvchilarnining xorijga vaqtincha ishlashga chiquvchilar oldidagi mas’uliyatini sug‘urtalash mexanizmi joriy etilishi rejalashtirilmoqda. 

Shuningdek… 

Mehnat migrantlari transport va boshqa xarajatlar uchun “Ipoteka-bank” orqali 1000 AQSh dollarigacha bo‘lgan kredit olishlari mumkin. Kreditlarni (Western Union, Contact va boshqa shu singari) xalqaro to‘lov tizimlari orqali olish va to‘lashning qulay mexanizmlarini joriy etish rejalashtirilgan.

Mehnat migrantlari uchun rus va boshqa tillarga va ishlab chiqarish kasblariga o‘qitish bo‘yicha kurslar, jumladan bepul kurslar tashkil etiladi. Rossiya, Qozog‘iston, Turkiya va Janubiy Koreyadagi konsullik muassasalarida mehnat migratsiyasi masalalari va fuqarolarning ijtimoiy-huquqiy himoyasi bilan shug‘ullanadigan xodimlar ish olib boradi. 

Shu yildan boshlab avtobusda xalqaro yo‘lovchi tashishga ixtisoslashgan kompaniya faoliyat yurita boshlaydi. Kompaniya uchun 100 dona avtobus xarid qilinadi va ular O‘zbekistonning turli mintaqalaridan xorijga qatnaydi. 

mehnat.uz